Сугыш балалары

Бөек Ватан сугышының безнең гаилә мисалында чагылышын - аңа салган афәтен сөйләп китәсем килә. Сугыш башланган көн минем исемдә яхшы саклана. Миңа ул вакытта унике яшь булган. Әтнә авылының үзәк урамында репродуктор бар иде. Аннан Молотовның сугыш башлану турындагы чыгышын халык белән мин дә тыңладым. Халык аптырап, югалып калып тыңлады да, шаулаша, елаша башлады. Мин бу хәбәрне җиткерергә өйгә йөгердем.

Мин- Биктимирова Тәэминә Әхмәт кызы, Әтнә районы Яңа Шимбер авылында 1940 нчы елда тудым. Минем бала чагымның күп хатирәләре инде онытылган. Әмма үзәккә үткәне мәңге онытылмый диләр. Безнең үзәккә үткән нәрсә – сугыш елларындагы ачлык иде. Балаларның гына түгел, сугышка озатылган атларны, ватылып эштән чыккан тракторларны алмаштырган әниләрнең дә үзәгенә үткәне шул ачлык булгандыр. Без ничек яшәдек, ничек исән калдык икән? Күз алдына без ашаган ризыклар килә: кузгалак, кычыткан, ат кузгалагы, черек бәрәңге. Гектарлап печән чапкан әниләргә, кич кайтканда, икешәр кашык он бирәләр.

Безнең илебездә бер генә йортка да сугыш зыкымы тими калмагандыр. Кече Әтнә авылында гына туксаннан артык ир солтаны сугыш кырыннан әйләнеп кайтмады. Авылның “Җөлби очы” дип аталучы урамындагы 27 йорттан 25 әзмәвердәй ир- егет сугышның беренче айларында ук фронтка киттеләр. Шуларның 23е сугыш кырында мәңгегә ятып калды. Кайбер гаиләләр бер өйдән икешәр улларын озатты. Һәр өйдә диярлек өч - дүрт бала белән калган әниләребез көн-төн җиңү өчен дип эшләделәр. Аларның инде күбесе якты дөньядан китеп барды.

Туган көне, ае, елы: 20.11. 1934 Туган урыны : Саба районы Олы Нырты авылы.Яшәү урыны: Саба районы Олы Нырты авылы. Мәрьям апаның әтисе ягыннан булган бабасы Нигәмәтҗан 1914 нче елда булганБеренче Бөтендөнья сугышында катнашкан. Әбисе Сәрбиҗамал өч бала белән калган. Шушы өч баланы ул үзе генә үстереп җиткергән. Сәрбиҗамал әбинең бер кияве, ике улы Икенче Бөтендөнья сугышында катнашканнар. Шуларның берсе Нигәмәтҗан улы Рәхимҗан Мәрьям апаның әтисе була. Рәхимҗан абыйны сугыш башланган елда 40 көнлек уенга чакырып алганнар.