Литературно-музейное объединение «Заказанье»
Основано 26.04.1995 г. Структурные подразделения музея
Основано 26.04.1995 г. Структурные подразделения музея
Салихов Гатаулла Салих улы 1924 елның 1 гыйнварында хәзерге Татарстан Республикасы Арча районы Түбән Оры авылында туган. Милләте – татар. Җидееллык мәктәп тәмамлаган. Колхозда эшләгән. 1942 елдан- Совет Армиясендә. 1943 елдан- КПСС әгъзасы. 1943 елның февралендә - хәрәкәттәге армиядә.
Сафин Нәкыйп Сафа улы 1921 елда Арча районы Мирҗәм авылында туган. Милләте- татар. Җидееллык мәктәп тәмамлаган. Колхозда, Иркутск өлкәсендә тимер юлда эшләгән. 1940 елдан Совет Армиясендә. 1944 елдан- КПСС әгъзасы. 1941 елның июненнән Бөек Ватан сугышында катнашкан.
Сафиуллин Гани Биккенә улы 1905 елның 1нче июнендә Арча районының Иске Кишет авылында крестьян гаиләсендә туган
Кавий Саляхович родился 15 мая 1924 года в с.Пшенгер Арского кантона ТатАССР — 16.11.1989, г.Куйбышев, ТАССР), финансовый работник. Окончил местную школу и 2 курса Арского педагогического училища по специальности «бухгалтер». В 1940–42 года, 1952 года работал в колхозе «8 Марта» Кзыл-Юлского района ТатАССР. Участник Великой Отечественной войны. В годы Великой Отечественной войны пришлось ему своё чисто штатское дело сменить на военное.
Сугыш. Җиңү. Бөек җиңүгә 70ел узса да, ул әле дә күңелләрдә авыр тәэсир калдыра. Өлкәннәр генә түгел, яшь буынның да бу хакта өзгәләнеп сөйләве, йөрәк түреннән чыккан хисләрен шигьри юлларга тезеп баруы бер яктан күңелләрдә моңсулык тудырса, икенче яктан шатлык уята. Димәк, яшь буын да илебезне дошманнардан арындыру өчен көчләрен, хәтта тормышларын да кызганмаган каһарманнарны олылый, аларның батырлыгына соклана.
Яңа Кенәрдә яшәүче Зөлфәр Баязитов сугышта хәбәрсез югалган туганнарын эзләп, “Бөек Ватан сугышы мемориалы” дигән сайтка кергән. Шуннан тагын берничә кешене тапкан. Шул көннән башлап ул хәбәрсез югалган туганнарының язмышы белән кызынсынганнарга ярдәм кулы суза. “Бу батырлык түгел, дөрес аңлагыз, ә гражданлык позициясе. Акча өчен түгел, бар нәрсә дә акча белән исәпләнми, күңелем кушканны үтим”,-ди ул. "Арча хәбәрләре" газетасы.
Сугыш башлангач, безне, 6—7 кызны күрше авылга солдат һөнәренә өйрәтергә алып киттеләр, — дип сөйли Кызылъярдан Маһирә Шәрипова. Икесенә сугышка повестька килә. Сугышны ишетеп кенә белгән Маһирә аның коточкыч нәрсә икәнен төшенеп тә җитмичә фронтка китә. Яшьлеге белән куркуны да белмәгән, буйга кечкенә генә ябык кызының чит җирләргә сугышка чыгып китүенә әнисе бик борчыла. Исән кайта алмас, шунда бетәр, дип телгәләнә ана йөрәге. Маһирә 6 яшендә әтисез кала. Өч кыз туган, бер малай үсә алар.
Арча район башкарма комитеты җитәкчесе Илшат Нуриев 28 мартта район Мәдәният йортында Арча шәһәрендә яшәүче сугыш һәм тыл ветераннарына юбилей медальләре тапшырды. Ул аларга ил өчен иң авыр еллардагы фидакарьлекләре өчен рәхмәт әйтте, сәламәтлек, имин тормыш теләде. "Арча хәбәрләре" газетасы