Авылдашыбыз-Сибгатуллин Нурмөхәмәт.
Каюм Насыйри исемендәге архитектура һәм этнография комплексы тәкъдим итә.
Бүгенге язмабыз сугыш кырларында ятып калган авылдашыбыз Сибгатуллин Нурмөхәммәт турында. Сибгатуллин Нурмөхәммәт Сибгатулла улы 1909 нчы елны Норлат (хәзерге Яшел Үзән) районы Олы Ачасыр авылында туа. Әтисе – Сибгатулла, әнисе - Сабира авылда бик тырыш, эшчән кешеләр булалар. Сибгатулла абый нәселләре белән авылда тегермән тоткан кешеләр. Нурмөхәммәт эшчән һәм тырыш гаиләдә тәрбияләнеп туган авылында гомер итә. 1928 нче елда Кызыл Армия сафларына чакырылып 1932 нче елда яңадан туган авылына әйләнеп кайта. Норлаттан авылга почта ташучы булып эшли. 1934 елда авылыбызның Фәхреҗиһан исемле кызы белән гаилә корып җибәрәләр, өч бала әтисе була. Ике кызлары (Мәдинә, Саимә) һәм бер уллары (Юнус) туа. Матур гына дөнья көткәндә дәһшәтле Бөек Ватан сугышы башланып китә. Нурмөхәммәтне сугышка әзерли торган курсларга чакыралар. Учениедән кайтып бер кич куна да, 1941 елның 6 сентябрендә фронтка китә. “Смоленск шәһәре юнәлешендә хәрәкәт итүче поезда барабыз” дигән бердәнбер хаты килеп кала. Һәм шушы елның сентябрь азагында авылга хәбәрсез югалды дигән җан өшеткеч хәбәр килә. Тормыш иптәше Фәхреҗиһан өч бала белән тол кала. Сыкранмый, сызланмый һәммәсен дә үз җилкәсендә күтәрә солдат хатыны. Колхозда да хезмәт куя, балаларын да үстерә. Улы Юнус белән килене Наҗия тәрбиясендә гомер кичереп дөнья куя Фәхреҗиһан әби.
Сугыш тәмамланганга 75 ел үтсә дә, шушы гаиләдә бабалары Нурмөхәммәтне искә алмаган кеше юктыр. Бүгенгесе көндә оныгы Зөфәр бабасының күмелгән җирен ачыклау эшләре алып бара. Соңгы мәгьлуматләр буенча Нурмөхәммәт абый 1941 елның 7 октябрендә Вязьма шәһәрендәге концлагерьда булган (шталаг 6 С). Шуннан Польшага алып киткәннәр дигән версия бар. Эле 1942 нче елның январенда исән булган, аннары билгесез. Ләкин туганнары өметләрен өзми, бабаларының күмелгән җирен ачыкларга тырышалар.
Якты киләчәгебез өчен гомерләрен биргән Нурмөхәммәт абый кебек батыр солдатларны онытырга хакыбыз юк. Алар алдында без мәңгегә бурычлы.
Comments
Якты киләчәгебез өчен
Якты киләчәгебез өчен гомерләрен биргән Нурмөхәммәт абый кебек батыр солдатларны онытырга хакыбыз юк. Алар алдында без мәңгегә бурычлы.
Якты киләчәгебез өчен
Якты киләчәгебез өчен гомерләрен биргән Нурмөхәммәт абый кебек батыр солдатларны онытырга хакыбыз юк. Алар алдында без мәңгегә бурычлы.
Батырларны онытырга хакыбыз
Батырларны онытырга хакыбыз юк!
Информация из документов ВПП
Информация из документов ВПП/ЗП
ID 2002831740
Фамилия
Сибгатуллин
Имя
Нурмухамет
Дата рождения/Возраст
__.__.1909
Дата и место призыва
Нурлатский РВК, Татарская АССР, Нурлатский р-н
Воинское звание
рядовой
Название ВПП/ЗП
45 учсд
Дата прибытия
Между 01.09.1941 и 07.09.1941
Откуда прибыл
Нурлатский РВК, Татарская АССР, Нурлатский р-н
Номер команды
352
Название источника донесения
ЦАМО
Номер фонда источника информации
8250
Номер описи источника информации
96166
Номер дела источника информации
2
https://obd-memorial.ru/html/info.htm?id=2002831740(внешняя ссылка)
Информация из документов, уточняющих потери
ID 65205550
Фамилия Сибгатуллин
Имя Нурмухамет
Дата рождения/Возраст __.__.1909
Место рождения Татарская АССР, Нурлатский р-н, д. Большие Ачасыры
Дата и место призыва 06.09.1941 Нурлатский РВК, Татарская АССР, Нурлатский р-н
Воинское звание красноармеец
Причина выбытия пропал без вести
Дата выбытия __.01.1942
Название источника донесения ЦАМО
Номер фонда источника информации 58
Номер описи источника информации 977520
Номер дела источника информации 928
https://obd-memorial.ru/html/info.htm?id=65205550(внешняя ссылка)
БЕЗ СОЦ. ДАННЫХ
Информация из картотеки
ID 82625338
Фамилия Сибгатуллин
Имя Нурмухамед
Дата рождения/Возраст __.__.1909
Дата и место призыва
Причина выбытия попал в плен (освобожден)
Название источника донесения ГА Республики Татарстан
Номер фонда источника информации 35